Buiksloterham Integraal Energie Systeem (BIES)

Buiksloterham is een voormalig industriegebied in Amsterdam Noord dat in 15 jaar een transformatie ondergaat naar een woon- werkwijk met minimaal 3.000 woningen, en 200.000 m2 aan overige functies. In 2016 voerde EnergyGO -in samenwerking met de Technische Universiteit Delft, Stadslab Buikersloterham en Metabolic- een scenario studie uit om het meest duurzame en toekomstbestendige geschikte energiesysteem te bepalen voor Buiksloterham.

De woon-werkwijk Buiksloterham heeft de ambitie om een zero waste wijk te worden. Stadslab Buiksloterham wilt daarom beter inzicht in het meest duurzame energiesysteem voor deze wijk.rapport

Verregaande innovatie en procesvernieuwing

Nieuw opgeleverde gebouwen voldoen anno 2016 aan zeer hoge energieprestatienormen; intussen neemt het aandeel duurzaam opgewekte energie ook in Nederland toe. Dat is goed nieuws. Deze ontwikkelingen leiden tot een grondige aanpassing van de energievoorziening. Een aanpassing met meer samenhang tussen gebouw (bovengronds) en infrastructuur (ondergronds) èn meer flexibiliteit bij de aanwending van de verschillende energiebronnen. Dit vergt procesmatige vernieuwing èn innovatie op technisch, economisch, ecologisch, sociaal en politiek gebied.

Drie basisscenario’s

In het project BIES zijn drie verschillende systeem scenario’s onderzocht en vergeleken op hun geschiktheid in Buiksloterham, t.a.v. energie, circulariteit, kosten en implementatie. Een scenario met een gas en elektrische infrastructuur, een all-electric scenario en een scenario met stadswarmte (90° - 120°C) en elektriciteit. Het scenario Gas en Elektriciteit heeft de laagste kosten voor de eindgebruiker. Echter door de uitfasering van het gasnet is dit geen gewenst scenario. Op de aspecten hoogste aandeel duurzame energie, lokale bronnen, lagere kosten eindgebruiker en laagste uitstoot CO2 scoort het All-Electric scenario beter dan het stadsverwarming scenario.

Alternatief voor stadswarmte

De stadswarmte geniet echter bestuurlijke steun aangezien er is sprake van een verplichte aansluiting op stadswarmte voor nieuwbouw in Buiksloterham op basis van een concessie, die dateert uit 2008. Er is daarom een variant onderzocht op het huidige stadswarmte aanbod. Een variant bestaande uit mini- warmtenet (40°C – 50°C) gekoppeld met een duurzame warmtebron (WKO). Deze variant is veelbelovend en dient nog verder uitgewerkt te worden. De resultaten zijn terug te vinden in deze publicatie .

Voortschrijdend inzicht

Gedurende het project heeft overleg plaatsgevonden met ambtenaren van de gemeente Amsterdam, de accountmanagers van Alliander, Nuon, Westpoort Warmte en de zelfbouwers middels workshops en 1 op 1 gesprekken. Behalve bij de initiatiefnemers van de Stichting Stadslab is ook bij deze bedrijven het denken in alternatieven t.o.v. stadswarmte gestimuleerd. De studie was een belangrijke stimulans voor een pilot van verschillende bouwgroepen (collectief particulier opdrachtgeverschap). De bouwgroepen zijn aan de slag gegaan met een innovatief en duurzame warmtevoorziening.

Daarnaast is het duidelijk geworden dat door de snelle ontwikkelingen van all-electric concepten en energiezuinige woningen; hoge temperatuur stadsverwarming niet noodzakelijk is, en de mogelijkheid van de invoeding van (lokale) duurzame warmte met een lage temperatuur verhindert.